Εκθέματα: Ενοτητα 3

Λίθινη στήλη-Tο δόγμα των Βαττυναίων

Λίθινη, παραλληλεπίπεδη, ενεπίγραφη στήλη με έμβολο στήριξης στην κάτω πλευρά της. Χρονολογείται στον 2ο αιώνα μ.Χ. Βρέθηκε στην περιοχή του Κρανοχωρίου. Η επιγραφή, περιγράφει αναλυτικά τη διαδικασία έκδοσης ενός ψηφίσματος. Αρχικά, το θέμα εισάγεται από τον προεδρεύοντα, ο οποίος περιγράφει το πρόβλημα και διατυπώνει την πρόταση του. Στη συνέχεια η πρόταση υπερψηφίζεται ομόφωνα, επικυρώνεται και τέλος δημοσιοποιείται –αναφέροντας τα ονόματα όλων των πολιτών που την ψήφισαν– σε χώρο προσβάσιμο σε όλους). Σύμφωνα με το κείμενο, ο πολιτάρχης των Βαττυναίων συγκαλεί την «ἐκκλησία» της κοινότητας, μετά τις διαμαρτυρίες («πολλὰ ἀποδυρομένων») των πολιτών για την καταπάτηση της κοινοτικής γης τους από τους «ἐπαρχικούς», οι οποίοι προφανώς κατάγονται από την Επαρχία της Μακεδονίας και έχουν εγκατασταθεί στην περιοχή. Επιπλέον «οἱ δυνατότεροι τῶν ἐπαρχικῶν ἐκβιάζονται τοὺς πένητας» και απαγορεύουν κάθε χρήση αυτής της γης, ακόμα και τη βόσκηση και τη διέλευση των κοπαδιών. Ο πολιτάρχης και οι πολίτες ψηφίζουν ομόφωνα («ὁμογνωμοῦσιν») να περιοριστούν οι επαρχικοί μόνο σε όσες εκτάσεις τους δόθηκαν με την απογραφή περιουσιών του Γεντιανού ( περίπου118-120 μ.Χ.) και να χάσουν το δικαίωμα «ἀγοράζειν ἢ κατέχειν δημοσίαν γῆν». Αρμόδιο για την τήρηση της απόφασης ορίζουν τον «κατὰ ἔτος γεινόμενον πολειτάρχην», ο οποίος θα τιμωρείται διαφορετικά με πρόστιμο στο κρατικό και το κοινοτικό ταμείο «εἰς φίσκον δηνάρια πεντακισχείλια». Στη συνέχεια του ψηφίσματος, οι τρεις πρεσβευτές «τοῦ ἔθνους» των Ορεστών αναλαμβάνουν να μεταφέρουν το ψήφισμα στο ρωμαίο διοικητή της επαρχίας, Ιούνιο Ρουφείνο. Αφού αυτός το επικυρώσει πρέπει οι ίδιοι να φροντίσουν, ώστε ένα αντίγραφο του ψηφίσματος να στηθεί στην Αγορά της Βάττυνας και να μείνει εκεί για πάντα «εἰς τὸ διηνεκὲς μένειν κείμενον». Το κείμενο κλείνει με τη χρονολογία της ψήφισής του: έτος 40 και 300 (δηλαδή περί το 192 μ.Χ), τριακοστή μέρα του μήνα Αρτεμισίου και τη σφραγίδα του πολιτάρχη Αλέξανδρου του Λεωνίδα.