Εκθέματα: Ενοτητα 4

Λίθινο αναθηματικό ανάγλυφο με τον Ερμή, την Ήρα και τον Δία

Αναθηματικό ανάγλυφο. Χρονολογείται μεταξύ του 3ου αιώνα π.Χ και του 3ου αιώνα μ.Χ. Βρέθηκε στην Ψαλίδα Καστοριάς. Η παράσταση, από τα αριστερά προς τα δεξιά, εικονίζει τον Ερμή με κοντό χιτώνα να κρατά πουγκί και κηρύκειο-εμφανιζόμενος ως θεός που φέρνει τα μαντάτα ή του εμπορίου, την Ήρα φέρουσα στο δεξί χέρι αγγείο (πιθανότατα φιάλη), ορθογώνιο βωμό και τον Δία με ψηλό σκήπτρο στο δεξί του χέρι. Στη δεξιά κάτω γωνία του ανάγλυφου απεικονίζεται μικρός αετός με ανοιχτά φτερά, το ιερό πτηνό του Δία. Αριστερά της κεφαλής της Δία υπάρχουν ίχνη επιγραφής, από την οποία αναγνωρίζονται τα γράμματα:

Δ_ _ ΙΛΙΠ _ _ _ Ο _ _ _ ΑΙ
ΑΠ _ _ _ _ _ _ _ _ Ω
Ενδιαφέρον είναι το σημείο εύρεσης του, η κορυφή Βίγλα ή Ψαλίδα της Καστοριάς, ψηλά από το αρχαίο Κέλετρον. Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Χ. Τσούγγαρη, στην κορυφή υπήρχε βωμός αφιερωμένος στους θεούς. Γύρω από αυτόν αποκαλύφθηκαν θραύσματα από γλυπτά και ανάγλυφα αφιερώματα, καθώς και από αντικείμενα καθημερινής χρήσης, τα οποία εκτίθενται και αυτά στην ενότητα «Θεοί πάνω από την πόλη». Δε γνωρίζουμε με ποια ιδιότητα λατρευόταν εδώ ο Δίας, είναι όμως πιθανό (λόγω της θέσης του βωμού αλλά και της κατάληξης -αιω) να λατρευόταν ως καιρικός θεός, προστάτης του κάμπου, που είναι και σήμερα εκτεθειμένος σε όψιμες βαρυχειμωνιές και θερινές ξηρασίες.